Kimya Akademi - Madde Ve Özellikleri

Madde Ve Özellikleri

        Madde, tanecikli yapıda, kütlesi, hacmi ve eylemsizliği olan her şeye denir. Maddeleri tanımlayan özellikler vardır ve bu özellikler aynı zamanda maddeleri ayırt edebilmemizi sağlarlar. 

        Maddenin değişmeyen miktarına kütle denir. Kütle miktarı sıcaklık veya basınç ile değişmezken, sabit sıcaklıkta maddenin hacmine göre değişebilmektedir. Kütlenin birimi kilogram(kg)'dır. Hacim ise maddenin uzayda kapladığı yerdir ve kütle miktarına bağlı olarak değişir ancak hacim sıcaklık ve basınç gibi değerlere bağlı olarakta değişebilir. Sıcaklık arttıkça maddelerin hacmi artar. Katı ve sıvı hallerde ise maddelerin hacmi sıcaklık ile doğru orantılı olarak artar. Ancak yeryüzünde su, antimon bizmut bu kuralın istisnalarıdır. Suyun hacmi +4 dereceye kadar sıcaklık artışında azalır ve +4 dereceden daha yüksek sıcaklıklarda hacim değişimi diğer maddelerdeki gibi orantılıdır. Gazların hacimleri basınç ile ters orantılı olarak değişir ve hacmin birimi Litre'dir. 

        Eylemsizlik bir cismin konumu koruyabilme eğilimi olarak tanımlanabilir. Eylemsizliğe göre duran bir cisim durmaya, hareket eden bir cisim ise hareket etmeye isteklidir. Eylemsizlik kuvvete bağlı olarak değişir. Eylemsizlik Newton'un birinci hareket yasasıdır. 

        Her madde atomlardan oluşmaktadır. Atomlar elementlerin özelliklerini gösteren en küçük yapı taşıdır. Demir, bakır altın ve gümüş birer element örnekleridir. Bazı maddeler ise farklı atomların bir araya gelerek oluşturduğu moleküllerden oluşur. Bu saf maddelere bileşik denir. Moleküller aynı veya farklı en az iki atomun kimyasal olarak birbiri bağlamasıyla oluşur. Su 2 hidrojen ve bir oksijen atomunun bir araya gelerek oluşturduğu moleküler yapıdaki saf bir bileşiktir. Giderek incelmekte ve yok olmakta olan ozon tabakası ise üç oksijen atomunun birleşmesi ile oluşmaktadır. 

        Yoğunluk(Özkütle)

        Maddelerin miktarlarına bağlı olarak değişmeyen ve ayırt edici bir özellik olan, bir maddenin kütlesinin hacmine oranlanmasıyla bulunan özelliğe yoğunluk(özkütle) denir. Yoğunluğu formullerde d harfi ile gösteririz ve birimi gram(g)/Litre(L)'dir. Maddenin birim hacimdeki kütle miktarı diye de tanımlanabilir. Saf bir katının veya sıvının koşullar değişmeden kütlesi arttırılırsa, aynı oranda hacimde artar ancak yoğunluk değişmez. Yoğunluk değeri basınç ve sıcaklığa göre değişebilir. Yoğunluk basınçla doğru orantılıyken, sıcaklık ile ters orantılıdır. Sıcaklık artınca bir maddenin hacmi arttığından özkütle azalacaktır ancak bu durumun su için bir istisnası olduğunu unutmayalım. Gazlar ise bulundukları kabın tamamını aldıkları için özkütle hesaplamalarında kabın hacmini düşünerek hesaplamaları yapmamız gereklidir.